Trước bối cảnh xuất nhập khẩu của Việt Nam liên tục lập kỷ lục mới và số doanh nghiệp vừa & nhỏ gia nhập thị trường quốc tế ngày càng tăng, nhu cầu vận chuyển những lô hàng chưa đủ đầy container trở nên đặc biệt cấp thiết. Thay vì “ôm” cả container trống tốn kém, nhiều doanh nghiệp lựa chọn hình thức LCL (Less Than Container Load) – giải pháp “gom hàng” giúp chia sẻ chi phí cước biển, linh hoạt lịch xuất và giảm rủi ro tồn kho.

Bài viết này của Vietnam Post Logistics sẽ phân tích toàn diện LCL: khái niệm, quy trình, ưu – nhược điểm và mẹo tối ưu chi phí, để bạn quyết định khi nào nên “đi chung container” một cách hiệu quả nhất.

Hình ảnh nhân viên đang vận chuyển hàng hóa bằng trang thiết bị tối tân trong kho rộng rãi và hiện đại của Vietnam Post Logistics.

LCL là gì? Và đặc điểm của hình thức vận chuyển này

LCL (Less Than Container Load) là một thuật ngữ trong xuất nhập khẩu, chỉ hình thức vận chuyển “gom hàng” hay chuyển hàng lẻ khi lô hàng của bạn không đủ đầy container. Nhiều chủ hàng sẽ được chọn xếp chung một container, chia sẻ chi phí cước biển, phí THC, vận chuyển nội địa… với các chủ hàng, đơn vị khác. 

Vận chuyển LCL lý tưởng cho các loại hình như:

• Doanh nghiệp vừa & nhỏ xuất khẩu khối lượng < 15 CBM hoặc < 8 pallet
• Các lô hàng mẫu, hàng thử thị trường
• Xuất nhập khẩu không có lịch xuất hàng cố định

Ví dụ: Bạn có 3m³ hàng hóa, trong khi một container 20 feet có sức chứa khoảng 33m³. Nếu sử dụng FCL, bạn phải trả chi phí cho toàn bộ container. Nhưng với LCL, bạn chỉ trả phí cho phần 3m³ bạn sử dụng, giúp tiết kiệm chi phí đáng kể.

Ưu điểm của vận chuyển hàng lẻ LCL  

Tiết kiệm chi phí 

Đây là lý do hàng đầu khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ lựa chọn LCL. Với LCL, bạn chỉ cần trả phí cho đúng thể tích hoặc trọng lượng hàng hóa bạn sử dụng trong container, thay vì thuê trọn cả container như FCL (Full Container Load).

Điều này rất phù hợp khi bạn cần vận chuyển số lượng hàng nhỏ hoặc trung bình, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí vận chuyển quốc tế.

Linh hoạt trong xuất hàng 

Với LCL, bạn không cần phải tích trữ nhiều hàng để lấp đầy container, điều này giúp doanh nghiệp chủ động xuất hàng bất kỳ lúc nào, không cần đợi gom hàng đủ số lượng lớn.

Điều này đặc biệt phù hợp với:

• Các công ty có mô hình xuất hàng theo đơn (order-based).
• Doanh nghiệp bán hàng online xuyên biên giới.
• Các đơn vị xuất hàng mẫu, thử nghiệm sản phẩm tại thị trường nước ngoài.

Phù hợp cho đơn hàng nhỏ và thường xuyên

Thay vì gom hàng trong kho đến khi đủ thuê container, bạn có thể gửi hàng liên tục, theo tần suất cao hơn, giảm thiểu thời gian lưu kho và tăng tốc độ quay vòng vốn.

Thử nghiệm thị trường mới dễ dàng 

Đối với doanh nghiệp mới xuất khẩu hoặc đang khảo sát thị trường nước ngoài, việc sử dụng LCL cho các lô hàng thử nghiệm giúp:

• Tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu.
• Linh hoạt điều chỉnh mẫu mã, sản phẩm theo phản hồi khách hàng.
• Tránh rủi ro tồn kho tại nước ngoài.

Mạng lưới LCL rộng khắp và sẵn có

Hầu hết các tuyến đường biển phổ biến hiện nay đều có dịch vụ LCL. Các kho LCL (CFS – Container Freight Station) thường tập trung tại cảng lớn như Cát Lái, Hải Phòng, Đà Nẵng, thuận tiện cho việc gửi hàng đi quốc tế hàng tuần.

Nhược điểm của hình thức LCL 

Thời gian vận chuyển có thể kéo dài 

Vì hàng phải gom đủ từ nhiều chủ hàng khác nhau, quá trình đóng container có thể mất thêm thời gian. Bên cạnh đó, sau khi đến cảng đích, việc tháo dỡ và chia hàng cho từng người nhận cũng khiến thời gian giao cuối cùng lâu hơn so với FCL.

Rủi ro hư hỏng và thất lạc hàng cao hơn

Do hàng hóa của bạn được vận chuyển chung container với nhiều loại hàng khác, có khả năng bị:

• Chèn ép hoặc va chạm do sắp xếp không hợp lý.
• Ẩm mốc hoặc hư hại mùi nếu container chứa hàng hóa dễ bốc mùi, chất lỏng, chất dễ cháy…
• Thất lạc nhầm lẫn khi chia tách hàng tại điểm đến.

Đây là lý do vì sao việc đóng gói hàng LCL rất quan trọng.

Không kiểm soát được lịch trình chính xác 

Trong LCL, việc đi tàu có thể bị hoãn nếu số lượng hàng ghép không đủ hoặc hãng tàu thay đổi lịch chạy. Ngoài ra, thời gian giao hàng tại điểm đến cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Thủ tục thông quan của từng chủ hàng.
• Khả năng gom hàng tại kho CFS.
• Sự cố khi phân chia hàng hóa.

Chi phí phụ có thể cao nếu không kiểm soát tốt

Mặc dù cước vận chuyển LCL tính trên CBM là rẻ, nhưng các chi phí cộng thêm có thể khiến tổng chi phí cao, bao gồm:

• Phí làm hàng LCL tại kho (CFS fee).
• Phí bốc xếp, lưu kho tại cảng.
• Phí chia hàng tại điểm đến.
• Phụ phí mùa cao điểm, phụ phí an ninh, phí xử lý chứng từ…

Do đó, cần có báo giá minh bạch và chi tiết từ đơn vị vận chuyển trước khi gửi hàng.

Thủ tục hải quan và chứng từ phức tạp hơn

Với LCL, mọi lô hàng trong container đều phải khai báo và xử lý đúng quy định. Nếu một chủ hàng có vấn đề trong khai báo hải quan hoặc giấy tờ, toàn bộ container có thể bị giữ lại, ảnh hưởng đến các chủ hàng còn lại.

Khi nào nên lựa chọn vận chuyển LCL thay vì FCL 

Hình ảnh nhân viên Vietnam Post Logistics đang kiểm tra, điều phối và xuất hàng hóa của khách hàng rời cảng với container lớn.

Cách tính cước vận chuyển LCL

Cước phí vận chuyển LCL thường được tính dựa trên thể tích (CBM) hoặc trọng lượng tùy theo loại hàng. Công thức phổ biến như sau:

CBM = (Dài x Rộng x Cao) / 1,000,000 (tính bằng mét và cho ra đơn vị m³)

Đơn giá LCL = Đơn giá trên mỗi CBM hoặc mỗi tấn, lấy giá cao hơn giữa:

• Thể tích thực tế (CBM)
• Trọng lượng quy đổi (1 CBM = 1000 kg, hoặc theo quy định của hãng tàu)

Ví dụ:

• Bạn có một kiện hàng dài 100cm, rộng 80cm, cao 100cm, nặng 300kg.
• Thể tích: (100 x 80 x 100)/1,000,000 = 0.8 CBM
• So sánh: 300kg < 1000kg (0.8 CBM), vậy cước tính theo CBM.
• Nếu đơn giá là 80 USD/CBM → Cước: 0.8 x 80 = 64 USD

Ngoài ra, còn có các loại phụ phí khác như:

• Phí làm hàng LCL (CFS charge)
• Phí chứng từ
• Phí xếp dỡ cảng
• Phụ phí xăng dầu, tỷ giá, mùa cao điểm…

Những điểm cần lưu ý khi vận chuyển LCL 

Đóng gói chắc chắn 

Do hàng ghép chung với nhiều chủ hàng khác, hãy sử dụng pallet, thùng carton dày, màng co, và ghi chú “Fragile” nếu cần thiết.

Khai báo chính xác

Thông tin về loại hàng, số lượng, giá trị… phải trung thực, đầy đủ để tránh rắc rối hải quan hoặc từ chối bồi thường bảo hiểm.

Ghi rõ thông tin người gửi – người nhận

Tem nhãn rõ ràng giúp tránh nhầm lẫn khi giao nhận hoặc chia hàng tại cảng đến.

Chọn đơn vị logistics uy tín

LCL yêu cầu kinh nghiệm trong phân loại hàng, xử lý chứng từ, kết nối hãng tàu, nên chọn đối tác chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và đúng tiến độ.

Cuối cùng, LCL (Less than Container Load) là giải pháp vận chuyển hiệu quả cho các doanh nghiệp có nhu cầu gửi hàng quốc tế với số lượng nhỏ, tiết kiệm chi phí và linh hoạt hơn.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích từ LCL, bạn cần hiểu rõ cách tính cước, nắm rõ quy trình, và chọn đối tác vận chuyển uy tín để đảm bảo hàng hóa an toàn, đúng tiến độ.